Witte Corneliszoon de With is een van de zeehelden uit de
gouden eeuw. Hij vocht tegen de Engelsen en Spanjaarden, hij won vaak, hij
maakte Nederland machtiger en rijker.
Het Kunstencentrum Rotterdam is naar hem genoemd, maar gaat haar
naam veranderen omdat Witte de With in Indie strafexpedities heeft geleid tegen
de plaatselijke bevolking. Hij heeft mensen vermoord.
Ik werd ongemakkelijk toen ik van dat besluit hoorde. Ik
denk omdat het zo zwart wit is.
En omdat het de volgende discussie aan het worden is waarin
alleen maar goed of fout lijkt te bestaan.
Het enge van zwart wit denken is dat er geen gradaties meer
bestaan. Fout is fout.
Een winkeldief is gelijk aan een seriemoordenaar.
De Witte de Withstraat is even verwerpelijk als de Adolf
Eichmannstraat.
Ik ben zo bang dat er nieuwe taboes gecreeerd worden. Dat er
in geschiedenisboeken geen plaatjes meer van Maarten Tromp of Michiel de
Ruijter mogen staan omdat die ‘fout’ waren.
Dat de VOC niet meer geroemd mag worden om haar
ondernemerszin en vernieuwende systeem met aandeelhouders, omdat ze bloeide in
een tijd van kolonialisme.
Als je begint met het veranderen van namen ben je maar een
stap verwijderd van een beeldenstorm.
Als fout fout is, en het er niet toe doet hoe lang geleden
iets plaats vond, moet je nu alle katholieke kerken afbreken vanwege de
inquisitie van vijfhonderd jaar geleden.
Zoals IS onlangs in Palmyra deed: een 2000 jaar oude
Romeinse tempel opblazen omdat die stond voor ‘foute’ afgoderij.
Volgens mij moet je de namen
laten zoals ze zijn, moet je beelden niet afbreken. Wat je wel moet doen, en
wat bijvoorbeeld al gebeurd is bij het beeld van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn,
is een plakaat bij voegen met uitleg over wie hij was: waarom hij bewonderd
wordt en waarom hij omstreden is.
Net zoals er in
geschiedenisboeken ruimte moet zijn voor de keerzijde van de gouden eeuw.
Natuurlijk.
Maar ik ben ook voor een zekere mildheid in ons oordeel.
Elke tijd heeft zijn fouten, deze tijd ook.
Hoe denk je dat er over driehonderd jaar wordt aangekeken
tegen het feit dat er in Nederland honderdduizenden euro’s naar kunstencentra
gaan, terwijl in Afrika mensen doodgaan van de honger?
Er is een stroom op gang aan het komen van mensen die
strooien met taboes.
Taboes zijn als zaadjes: als je niet oppast groeien ze uit
tot censuur.
