11/07/2016

Fuck gevoel

Morgen zijn de verkiezingen in Amerika en over vier maanden zijn ze in Nederland.
Ik vond een oud citaat van Winston Churchill:
Het beste argument tegen democratie is een vijf minuten durend gesprek met een gemiddelde kiezer.
Het stelde me in zekere zin gerust: vroeger was de kiezer kennelijk ook al slecht geinformeerd.
Verontrustender is dat het gebrek aan kennis tegenwoordig als deugd wordt gezien.
Het gaat allemaal om gevoel. Als dat maar oprecht is, dan is het waar. Gevoel is het nieuwe feit.
En verkiezingen zijn daarmee steeds meer het domein geworden van beeldvorming.
Je wint verkiezingen als je goed bent in het bespelen van het gevoel. In het neerzetten van een beeld. Of dat iets te maken heeft met de werkelijkheid doet er weinig toe.
Laat ik een paar willekeurige voorbeelden van beeldvorming geven:
Het beeld in Nederland is dat treinen altijd vertraging hebben.
Feit is dat Nederland in Europa op de tweede plaats staat als het gaat om punctualiteit.
Het beeld is dat Duitsland een degelijk land is. Feit is dat er op grote schaal gefraudeerd is bij de Deutsche Bank, dat er op grote schaal gesjoemeld is bij Volkswagen en dat Frans Beckenbauer verdacht wordt van fraude in aanloop naar het WK voetbal 2006.
Het beeld is dat een verkoudheid sneller over gaat als je Dr. Vogel neusspray neemt. Feit is dat het met neusspray zeven dagen duurt en zonder een week.
            Als je auto wil rijden, moet je een rijbewijs halen. Waarom? Omdat je bepaalde kennis nodig hebt om deel te kunnen nemen aan het verkeer. Ik bedoel, het is handig dat iedereen weet dat een rood bord met een witte streep betekent: niet in rijden.
Daarom ben ik voor het invoeren van een stembewijs. Omdat je bepaalde kennis nodig hebt om deel te nemen aan een democratie.
Dus gewoon een lijstje met eenvoudige multiple choice vragen zoals:
Worden er meer of minder gewapende overvallen gepleegd dan tien jaar geleden?
Is het begrotingstekort per dag meer of minder dan 8 miljoen euro?
Zijn de hangjongeren in Zaandam Nederlanders of asielzoekers?
Geven we per jaar meer uit aan gezondheidszorg of aan rechtszaken tegen Geert Wilders?
Twintig vragen waarvan je er twaalf goed moet hebben. Heb je die niet, dan krijg je nog een herkansing, en als je daar dan weer niet voor slaagt mag je dat jaar niet stemmen.
Natuurlijk heeft dat ook nadelen: er zullen waarschijnlijk minder mensen komen opdagen, want niet iedereen heeft zin om die moeite te nemen. En vanuit de Wilders en SP hoek zal waarschijnlijk het verwijt klinken dat het elitair is, omdat het voor hoogopgeleiden makkelijker is om zo’n examen te halen dan voor laagopgeleiden. Dat is waar, maar dan is het theorie-examen van het rijbewijs dat ook. Sterker, dan is alles waarvoor je een examen moet afleggen elitair: school bijvoorbeeld.
Ik denk dat het goed is om een extra inspanning te vragen van mensen die de luxe hebben om te kunnen kiezen. Onverschilligheid is geen optie, want het wordt steeds duidelijker dat democratie iets kwetsbaars is. Er zijn nogal wat delen in de wereld waar ze er niets van moeten hebben.
Iedereen heeft zijn mond vol over het verdedigen van onze waarden.
Maar hoe verdedig je de waarden van een vrije samenleving als je niet weet waar je het over hebt.
Het begint allemaal toch echt bij kennis. En daarna komt de rest.
Dus hierbij mijn motto voor de komende maanden: Fuck het gevoel, leve de feiten.