Anonieme bronnen

De afgelopen maand was de maand van de anonieme bronnen.

Een paar dagen geleden werd Prins Bernhard door mevrouw Withuis gebrandmerkt als een aanrander op basis van anonieme bronnen.

De week daarvoor probeerde Hanneke Groenteman de eer van de publieke omroep in het Pietendebat te redden door op basis van betrouwbare bronnen te suggeren dat ze bij het Sinterklaasjournaal ook echt wel met hun tijd mee gaan:

En een paar weken daarvoor trad de man van minister Schippers af n.a.v. een uitzending van Lubach die zich weer baseerde op een artikel in Follow the money, dat grotendeels gebaseerd was op anonieme bronnen:

Tijd dus om het eens te hebben over die anonieme bronnen.

Om met het laatste artikel te beginnen. Hierin suggereert de journalist dat de man van Schippers zorgverleners adviseert om op een perverse manier te declaren.

Dat gaat volgens hem zo ver dat een arts een gesprekje met een collega over een patient bij de koffieautomaat ook moet declareren.

De journalist heeft het in zijn artikel over een van onze bronnen, over een behandelaar, over een behandelaar bij een GGZ instelling in de omgeving van Limburg en over onze informant.

Niet duidelijk wordt of het om vier verschillende bronnen gaat, of om drie. Of twee. Stel dat het er maar twee zijn dan is dat wel mager voor beschuldigingen die zulke verstrekkende gevolgen hebben. Daarbij kan je je afvragen wat voor belang een bron heeft. Mischien heeft hij ooit een conflict gehad met de man van Schippers, misschien is het afgunst, misschien is het iemand die een probleem heeft met autoriteit. Je weet het niet. En je kan het niet checken.

In principe checkt de hoofdredactie de bronnen, maar dat gaat nog wel eens mis. In 2014 werd Perdiek Ramesar, een journalist van Trouw die schreef over een vermeende Shariadriehoek in de Schilderswijk, betrapt op het verzinnen van bronnen. Jarenlang had de hoofdredactie niks opgemerkt.

Ik kon op de site van Follow the Money niet vinden of er uberhaupt een hoofdredactie is. Het is een journalistieke beweging, staat er. Hoe degelijk men daar anonieme bronnen checkt is niet duidelijk.

Ik vond het artikel een hoog SBS gehalte hebben. Dat boezemt weinig vertrouwen in als het gaat om degelijkheid, maar wie weet is het allemaal heel goed onderbouwd.

Probleem is dus, dat je dat helemaal niet kan beoordelen.

Dat geldt ook voor het boek van Jolande Withuis over Juliana.

Het stuk waarin ze Bernhard beschuldigt van aanranding is gebaseerd op vijf anonieme bronnen.

Dat is best veel, het zou dus waar kunnen zijn. Aan de andere kant: het zijn getuigenissen van mensen die zich iets herinneren van heel lang geleden, en we weten van professor Wagenaars dat die nogal onbetrouwbaar zijn.

Daarbij, mevrouw Withuis is feministe en hoogleraar vrouwenstudies. Misschien komt het haar wel heel goed uit: zo’n foute man die in dure sportwagens rijdt en overal vriendinnen heeft. Prins Bernhard is de ideale rode lap voor elke rechtgeaarde feministe.

Wie weet heeft dat haar vraagstelling beinvloed. Het maakt nog al wat uit of je vraagt: ‘En wat gebeurde er toen?’ of ‘Ging hij toen aan je zitten?’

            Ik snap heel goed dat sommige mensen anoniem willen getuigen. Het bekendste voorbeeld is de informant Deep Throat van het watergateschandaal. Daar komt ook de zin: ‘Follow the money’ vandaan.

Wat mij betreft wordt het tijd voor: ‘Follow the media’.

Ik zou graag wat meer controle hebben op al die anonieme bronnen; een onafhankelijke commissie waar je je bronnen meldt en die ze checkt; een commissie Stiekum voor journalisten.

Want een hoofdredactie die zijn eigen journalist controleert is toch een beetje: wij van WC eend adviseren WC eend.
Tot slot nog dit: ik heb uit anonieme bron gehoord dat Diewertje Blok de bron was van Hanneke Groenteman. Een andere informant stelt zelfs dat ze al jaren een lesbische relatie hebben.