Gisteren zag ik voor de tweede keer de film ‘Les
intouchables’. De eerste keer had ik er enorm van genoten, maar ik las de
afgelopen tijd in verschillende kranten dat de film rascistisch zou zijn. Dat
was me niet opgevallen, maar zoals wel vaker moet je een film nog een keer zien
om de diepere lagen te ontdekken.
En inderdaad: het is schandalig.
Een paar voorbeelden:
De gehandicapte, blanke hoofdrolspeler huurt een donkere
meneer in om hem te verzorgen. Dat is natuurlijk wel erg stereotype: alsof alle
blanke, rijke mannen van middelbare leeftijd nog steeds een soort
slavendrijvers in maatpak zijn.
Het verschil tussen de twee is ook enorm: de donkere man
woont in een achterbuurt; de blanke in een schitterend paleisje middenin Parijs.
Hij heeft personeel in overvloed; huurt een vliegtuig als hij dat wil; rijdt
een Maserati. Voorspelbaar. Ik ken meerdere blanken (toegegeven, niet veel) die geen
miljonair zijn.
En dan dit: de man schrijft hoogdravende brieven aan een
vrouw die hij enkel van het schrijven kent. Ondanks dat hij naar haar hunkert,
durft hij geen afspraakje met haar te maken. Weer dat beeld van de introverte,
blanke intellectueel die emotioneel op slot zit.
Hij heeft ook regelmatig last van hyperventilatie. Subtekst: blanke mannen zijn het contact met hun
oorsprong kwijt.
Vervolgens geeft hij veertigduizend euro uit aan een schilderij dat
bestaat uit een paar klodders verf; weer het beeld van een hoogdravende, blanke
kunstkenner. Als dan ook nog blijkt dat hij alleen maar van klassieke
muziek houdt is het vooroordeel compleet: een blanke man kan niet dansen.
Nou is dat in zijn situatie sowieso lastig omdat hij in een
rolstoel zit.
Dat vond ik eerlijk gezegd ook nogal denigrerend: die link
tussen zijn handicap en het feit dat hij sympathiek was. Het leek er op dat de
regisseur wilde zeggen: hij is sympathiek OMDAT hij in een rolstoel zat. Alsof
een blanke, rijke man zonder handicap niet sympathiek zou kunnen zijn.
Sommige mensen ontlenen hun identiteit aan het signaleren van racisme.
