Ieder mens heeft het recht om iets te vinden en om dat vervolgens niet uit te spreken. Of om die mening slecht met een enkeling te delen.
Niemand spreekt de hele dag de waarheid.
Als iedereen de hele dag de waarheid zou spreken zou er geen huwelijk meer stand houden.
Mijn probleem bij het door Wikileaks op het internet plaatsen van gestolen, vertrouwelijke informatie is dat mensen, in dit geval diplomaten van de VS, het recht ontnomen wordt een geheim te hebben. Ieder mens heeft recht op een geheim.
Het gaat mij niets aan dat Amerikaanse diplomaten de Franse president autoritair vinden. Of dat ze Berlusconi incompetent en ijdel vinden. Eerlijk gezegd vind ik het ook nogal naief als je van dat soort informatie opkijkt.
Journalistiek moet gericht zijn op waarheidsvinding, maar de scheidslijn tussen sensatiezucht (of persoonlijke rancune) en gedegen journalistiek is dun.
Hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries betoogt in de Volkskrant van zaterdag dat Assange (de oprichter van Wikileaks) als held geeerd zou moeten worden. Hij maakt daarbij de vergelijking met ‘klokkenluider’ Max Havelaar. Nog even afgezien van het feit dat de term ‘klokkenluider’ wel erg armoedig is als het gaat om de schrijver van een van de allerbeste Nederlandse romans ooit, klopt de vergelijking ook niet.
Multatuli werkte jaren in Indie en kende het onrecht dat de inlandse bevolking werd aangedaan als geen ander. Hij ‘stal’ geen informatie. Terug in Nederland schreef hij een woedende aanklacht tegen het koloniale systeem, die tegelijkertijd ook menselijk en ontroerend is omdat het een verhaal is over gewone mensen.
Assange is een buitenstaander, iemand die het Amerikaanse diplomatieke systeem niet kent. Hij doet ook geen poging het materiaal dat hij aangereikt kreeg te filteren; hij zet gewoon 250.000 gestolen documenten op het net.
Diefstal van informatie is en blijft ordinaire diefstal, tenzij het iets onthult dat van zo’n groot maatschappelijk belang is, dat het waarheidsvinding heet.
Het archetypische voorbeeld is de onthulling van het Watergateschandaal.
Naar het zich laat aanzien zitten er tussen de Wikileaks documenten ook enkele van dit soort documenten. De informatie dat Arabische landen Amerika gevraagd hebben om Iran aan te vallen lijkt mij hier een voorbeeld van.
Wat mijn probleem met Assange is, is dat hij verzuimd heeft het echte onthullende nieuws van de rest te onderscheiden.
Hij kan wat leren van Multatuli: een goede roman schrijven is vooral een kwestie van weggooien.