Tijd lezen

Mensen die wij kennen zijn vorige maand ge-emigreerd naar Nieuw Zeeland. Om meerdere redenen, maar toch vooral omdat ze het te onrustig vinden in Europa. Ze denken dat het weer oorlog wordt.

Dus de kinderen zijn van school gehaald, hij is gestopt met werken en met alleen wat spaargeld zitten ze nu in een huurappartement in Wellington.

Ik schrok er van, en het zette mij aan het denken: moet ik geen maatregelen nemen voor als het hier inderdaad fout gaat?

Het eerste probleem waarop ik stuitte was: hoe ziet dat fout gaan er dan uit?

Hebben we het dan over een oorlog met tanks en vliegtuigen? Of wordt het een cyberoorlog? Is ie al gaande?

En waar komt het gevaar vandaan: uit Rusland, het Midden Oosten, China? Uit Europa zelf? Of komt het echte gevaar van Google en Facebook, zoals Dave Eggers in zijn geweldige roman ‘De cirkel’ voorspelt?

En hoe laat is het dan nu? Is het vijf voor twaalf?

In april 1940 dacht driekwart van Nederland nog dat er niks aan de hand was.

Ik heb geen idee hoe ik de signalen moet lezen.

Zijn we aan het opschuiven richting shariastaat? We censureren onszelf allang. Er is geen cabaretier, behalve misschien Hans Teeuwen, die op het podium harde grappen durft te maken over Allah. Niet dat dat van mij hoeft, maar het is opvallend dat als je wel voortdurend uithaalt naar bijvoorbeeld kakkers of zweefteven of bankiers of Christenen, je nooit eens iets zegt over Allah of Mohammed. Begint het afglijden zo?

Of is het slechts een randverschijnsel, dat vanzelf weer verdwijnt naarmate mensen beter geintegreerd raken. Molukkers kapen ook allang geen treinen meer.

De gebeurtenissen in Amerika zijn ook lastig te duiden. Zijn we getuige van de afschaffing van de democratie? Pessimisten zeggen: Hitler is ook democratisch gekozen. Of is de oudste democratie van de wereld ruimschoots opgewassen tegen lunatics. Ontketent Trump tegenkrachten die hem omver zullen blazen?

Of is Trump eigenlijk de juiste man op het juiste moment? Je kan veel van hem zeggen, maar hij schopt wel in een keer de zelfingenomen, corrupte, politieke elite omver. Misschien werd dat wel eens tijd. 

Dan is er nog de vraag hoe ik moet reageren. Moet ik me fel opstellen, moet ik mild blijven? Moet ik het gesprek aangaan, moet ik het maar laten?

Misschien is de beste reactie op deze tijd wel: blijven doen wat je altijd al deed. Zoals de Fransen en Duitsers deden na de aanslagen. Onverstoorbaarheid als muur waarop terrorisme afketst.

Het team van Lubach ging ook gewoon door met wat ze altijd deden: satire maken. Hun filmpje heeft honderd keer meer invloed op de gebeurtenissen dan met z’n allen op het malieveld gaan staan en tegen elkaar zeggen: wat hebben wij toch ongelofelijk gelijk. Demonstreren in Nederland heeft toch vooral een therapeutisch karakter.
Dus ik heb besloten om voorlopig maar niet naar Nieuw Zeeland te vertrekken, al was het maar omdat je daar aardbevingen hebt.
Ik blijf voorlopig maar doen wat ik altijd deed: schrijven bijvoorbeeld. Om daar dan maar mee te eindigen: ik zit in een zeilbootje op zee. Het mist, je ziet geen hand voor ogen. In de verte klinkt een scheepshoorn. Ik heb geen idee waar het schip zich bevindt en welke koers het vaart. Ik hou me vast aan de rand en hoop dat hij niet mijn kant op komt.