10/17/2016

Leef!

Afgelopen zaterdag stond er een interview in de VK met Youp van ’t Hek. Ik was benieuwd of hij na zijn ziekte anders over het leven was gaan nadenken.
Dat was niet zo.
De strekking van het interview was nog steeds hetzelfde: Je moet Leven! Met uitroepteken. En je moet vooral niet zeuren.
Iedereen die klaagt is een zeikerd, vindt van t Hek, want je kiest er zelf voor om werk te doen dat je niet leuk vindt of om, ik citeer, met een takkewijf te trouwen.
Youp gaat er dus vanuit dat het leven maakbaar is, en dat je alles zelf in de hand hebt.
Daarmee plaatst hij zich feitelijk in dezelfde traditie als geluksgoeroes zoals Emile Ratelband: Succes is een keuze. Ongelukkig zijn ook.
Dat is mijns inziens een nogal eenvoudige weergave van de werkelijkheid. Er kunnen volgens mij allerlei redenen zijn waarom je niet gelukkig of succesvol bent: genetische aanleg bijvoorbeeld. Of een lastige jeugd. Je kan behept zijn met een geest die twijfelt. Je kan iets vreselijks meemaken.
Volgens mij heeft van ‘t Hek het vooral over zichzelf: hij wist wat hij wou, hij is gelukkig, hij zeurt niet.
Feitelijk is zijn boodschap: als je gelukkig wil worden, word dan zoals ik.
En hoe word je dat: door te Leven!
Het lastige van dit soort wijsheden vind ik altijd is dat ze zo weinig concreet zijn.
Ja, je moet leven, maar hoe dan?
Elke week op en neer naar Parijs liften wordt ook saai op den duur.
Ik denk dat hij bedoelt: durf. Niet bang zijn. Doe wat je hart je ingeeft.
Dat vind ik op zich wel een goed uitgangspunt, maar ook hier geldt weer: dat gaat over hem. Bij hem pakte het goed uit.
Ik ken nog wel een paar mensen die hun hart volgden en nu op hun vijftigste anti kraak wonen. Of in een afkickkliniek zitten. Of dood zijn.
Misschien heb ik vooral last van het absolute karakter van zijn logica. Je moet leven! En als je dat niet doet moet je niet zeiken. Dan heb je het allemaal aan jezelf te danken.
Op internet circuleert een filmpje van een populaire Indiase goeroe. In dezelfde absolute logica laat hij zien dat er nooit reden is om je zorgen te maken.
Hij begint zo:
Do you have a problem in life? No? Then why worry?
Dit snap ik nog wel. Als je geen probleem hebt, hoef je je ook geen zorgen te maken. Maar dan.
Do you have a problem in life? Yes? Can you do something about it? Yes? Then why worry?
Dit lijkt logisch, maar het is onzin. Als je namelijk een probleem hebt en je kan er wat aan doen, blijft de knagende vraag: wat dan? Bijvoorbeeld, je kind wordt gepest op school. Kan je er wat aan doen? Ja, maar wat? Haal je je kind van school of laat je hem er juist op; ga je met de pesters praten of maak je het daarmee juist erger; doe je je kind op weerbaarheidstraining of maak je hem daar juist onzeker mee?  Er zijn wel tien mogelijkheden, alleen je weet niet wat wijsheid is. Dus maak je je zorgen.
Do you have e problem in life? Yes? Can you do something about it? No? Then why worry?
Natuurlijk. Mevrouw, u hebt kanker. Is er nog iets aan te doen? Nee. O, prima, dan hoef ik me verder  geen zorgen te maken.
Van ’t Hek doet feitelijk precies hetzelfde als deze Indiase goeroe die bij zijn ‘zweefteven’ zo populair is: hij vereenvoudigt de werkelijkheid zo sterk dat ze niets meer met de werkelijkheid te maken heeft.
Wat overblijft zijn schijnwijsheden die, als je er even over nadenkt, eigenlijk helemaal niks zeggen.
Maar goed, je verstand gebruiken is natuurlijk niet de bedoeling, want dan Leef! je weer niet.