Driekwart van de fusies en overnames in het bedrijfsleven
mislukt. Waarom? Omdat het ontzettend lastig is om twee culturen samen te laten
gaan. In ‘De prooi’ beschrijft Jeroen Smit mooi de richtingenstrijd tussen ABN-ers en AMRO-ers die twintig jaar na de fusie nog steeds
in alle hevigheid woedt.
Overnames van landen mislukken over het algemeen ook. De
Amerikanen dachten democratie in Irak te kunnen brengen; Nederland dacht tot
halverwege de vorige eeuw dat ze Indîe kon inlijven.
Het is naïef om te denken dat de Grieken onder invloed van
boetes en hoge rentes zullen veranderen. Generaliserend gezegd hechten Grieken
minder aan hard werken dan Nederlanders. Ik heb daar geen moreel oordeel over;
misschien is er juist veel voor te zeggen om het rustiger aan te doen, maar dat
die twee culturen niet goed samen gaan, is duidelijk.
Er leeft in Griekenland, maar ook in een land als Italïe,
een diep wantrouwen tegen de overheid. Een half jaar geleden belde ik met een
vriend die al vijftien jaar in Rome samenwoont met een Italiaan. Het ging
financiëel niet zo goed. Waarom? Omdat hij onder premier Monti voor het eerst
in zijn leven belasting moest betalen.
Je kan zeggen: dat is hoopvol. Ik vrees echter dat Monti het
niet zo heel lang uithoudt en dat zijn aanpak slechts een druppel op een
gloeiende plaat zal blijken.
Cultuur zit nou eenmaal in de porieën van een samenleving.
De halsstarrige pogingen van de Noord Europese
regeringsleiders om Zuid Europa in de pas te laten lopen doet denken aan het
misplaatste ‘idealisme’ van Bush ten tijde van de inval in Irak.
Een fusie of een overname is alleen succesvol als het tussen
gelijkgestemden plaatsvindt.