Schrijven is uitvinden wat er in je leeft, schrijft Rutger Kopland in het gedicht Zijn brieven.Dat is waar.
Maar niet alleen schrijvers proberen dat. Ook componisten. Je zou kunnen zeggen dat wiskundigen en natuurkundigen dat, op een iets ander niveau ook proberen te doen; door patronen te zoeken in de schijnbare chaos. Al moet je bij hun misschien eerder spreken van ontdekken. Ook historici doen een poging; door de geschiedenis te bestuderen proberen ze iets van het heden te begrijpen.
Misschien kan je zeggen dat iedereen die zich de vraag stelt: waarom, in feite probeert uit te vinden wat er in hem leeft. Het antwoord wordt gezocht in taal, in noten of in cijfers.
In het gedicht Tijd schrijft Kopland: zoals een pasgeboren kind kijkt alsof het kijkt/naar iets in zichzelf, iets ziet daar/wat het meekreeg.
Dat suggereert dat een baby iets weet dat het later kwijt raakt.
Iets verderop staat: zoals Rembrandt kijkt op de laatste portretten/van zichzelf alsof hij ziet waar hij heengaat/ een verte voorbij onze ogen. Dus ook de oude man weet iets wat wij niet weten.
Het lijkt erop dat Kopland bedoelt dat wij in het begin en aan het einde van ons leven een inzicht hebben, maar dat inzicht de rest van ons leven kwijt zijn. Misschien is het wel een vooropgezet plan: door dat gemis wordt er prachtige muziek gemaakt, worden er dingen ontdekt en worden er schitterende gedichten geschreven.
Zo mooi dat ik er één maar helemaal overneem:
Vertrek van dochters
Ze moesten inderdaad gaan, ik had het gezien
aan hun gezichten die langzaam veranderden
van die van kinderen in die van vrienden,
van die van vroeger in die van nu.
En gevoeld en geroken als ze me kusten,
een huid en een haar die niet meer voor mij
waren bedoeld, niet zoals vroeger,
toen we de tijd nog hadden.
Er was in ons huis een wereld van verlangen,
geluk, pijn en verdriet gegroeid, in hun
kamers waarin ze verzamelden wat ze mee
zouden nemen, hun herinneringen.
Nu ze weg zijn kijk ik uit hun ramen en zie
precies datzelfde uitzicht, precies die
zelfde wereld van twintig jaar her,
toen ik hier kwam wonen.